uky

[u:ky]

Belli bir wagt aralygynda aňyň işlemän rahatlyk halda bolup geçýän fiziologik ýagdaýy.

∙ Jommy süýji ukuda hor çekip ýatan eken. (A. Gowşudow, Köpetdagyň eteginde)

∙ Şol gije şu hyýal bilen gözüme uky gelmedi. (N. Saryhanow, Saýlanan eserler)

Ýazuw düzgüni: Soňuna çekimsiz ses bilen başlanýan goşulma ýa-da söz goşulyp, ikinji bogundaky dar y çekimlisi gysga aýdylsa, onda ol dodaklandyrylyp (u) ýazylýar.

Meselem uky - ukuda, ukular, ukusy.

◊ uka gitmek — Süýji uklap ýatmak, uklamak.

∙ Ol şagallaryň uwlaşýan seslerine gulak asýardy, iň soňunda uka gidýärdi. (M. Ibrahimow, Ol gün geler)

◊ ukudan goýmak — Uklamaly wagtynda uklatman saklamak, ýatyrmazlyk.

∙ Öz-özüňden dowul tapyp, birnäçe adamyny ýedi gije ukudan goýupsyň. (A. Gowşudow, Köpetdagyň eteginde)

◊ ukusy gaçmak — Ýatasyň gelse-de uklap bilmezlik, ukusy tutmaýan hala gelmek.

∙ Sapargülüň ukusy gaçdy. (B. Seýtäkow, Saýlanan eserler)

◊ ukyň tutmak — Uklasyň, ýatasyň gelmek.

∙ Ukym tutup, gözüm ýumulyp gelýär, irkiljek men, alyp durma ýanymy. (Nury Annagylyç, Goşgular)

◊ ukyňy almak — Rahat ýatyp dynjyňy almak, uklamak islegini kanagatlandyrmak.

∙ Men pugta ukymy aldym.